သမၼာက်မ္းစာမွ ပုဂၢိဳလ္မ်ား (ေပတရု)

Peter 3ဂရိဘာသာ စကားျဖင့္ Petros ဟုေခၚေသာ ေပတရု ၏အနက္အဓိပၸါယ္သည္ ေက်ာက္ (rock) ျဖစ္သည္။ သမၼာက်မ္းစာတြင္ ေပတရု ကို မသဲ ၄း၁၈ တြင္ အဦးဆံုး ေတြ႕ရွိရၿပီး ေအဒီ ၆၄ ခုႏွစ္ ပတ္၀န္းက်င္ခန္႔တြင္ ေသသည္ဟု သမိုင္းသုေတသီ အမ်ားစုက ယူဆသည္။ သူသည္ သခင္ေယရႈ၏ အရင္းႏွီးဆံုး လူသံုးဦးတြင္ တစ္ေယာက္ အပါအ၀င္ျဖစ္သည္။ တံငါသည္ အလုပ္ျဖင့္ အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္းခဲ့သူ ျဖစ္ၿပီး သခင္ေယရႈ ေနာက္လိုက္ရန္ သူ၏ ငါးဖမ္းပိုက္၊ ေလွ ႏွင့္ တံငွါသည္ ဘ၀ကို စြန္႔ခြါခဲ့သူျဖစ္သည္။

ေဂသေရွမန္ ဥယ်ဥ္ထဲ ေယရႈကို ဖမ္းရန္ လာသည့္ ဗိမၼန္ေတာ္ေစာင့္ တပ္သား တစ္ေယာက္၏ နားရြက္ကို ဓါးျဖင့္ ျဖတ္ကာ ကာကြယ္ရန္ က်ဴိးစား ခဲ့သည့္သူျဖစ္သည္။ ထို႔အျပင္ သခင္ေယရႈသည္ သန္႔ရွင္းျမင့္ျမတ္ေသာ ဘုရားသား ေတာ္ျဖစ္ေၾကာင္း တမန္ေတာ္ ၁၂ ပါးအနက္ ပထမဦးဆံုး ႏႈတ္ျဖင့္ ၀န္ခံ ခဲ့သူျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ေပတရု ကို သူ၏ သခင္ေယရႈ အေပၚ သစၥာေစာင့္သိျခင္း အမႈအရာမ်ားထက္၊ သူ၏ ျငင္းပယ္ျခင္း အရာတြင္ ပို၍လူသိမ်ားသည္။ သခင္ေယရႈ ဖမ္းဆီးခံရစဥ္ သူ႔ကို လံုး၀ မသိရွိဖူးေၾကာင္း ၃ ႀကိမ္ တိုင္တိုင္ ျငင္းပယ္ခဲ့သည္။ သခင္ေယရႈ ႏွင့္ အတူ အသတ္ခံရမည္ကို ေၾကာက္ရြံ႕ခဲ့ပံု ရပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေနာက္ႏွစ္ေပါင္း ၃၀ ခန္႔ ၾကာေသာ အခ်ိန္တြင္ သူသည္ သခင္ေယရႈ အတြက္ ထိုက္တန္သူ မဟုတ္ေၾကာင္း၊ ကားတိုင္ေပၚတြင္ ေျပာင္းျပန္ အသတ္ခံရန္ မွ်သာ သင့္ေတာ္ေၾကာင္း ခံစားခဲ့သည္ဟု ေျပာစမွတ္ျပဳခဲ့သည္။

ေပတရု၏ ဘ၀တဆစ္ခ်ဳိး
ေပတရု သည္ ဂါလိလဲ ေရအိုင္ ႀကီး၏ ေၿမာက္ဖက္ကမ္းရိုးတန္းတြင္ ရွိေသာ Bethsaida တံငါရြာကေလးတြင္ ေမြးဖြါးခဲ့ၿပီး တံငွါ လုပ္ငန္းတြင္ ကြ်မ္းၾကင္သူ တစ္ေယာက္ျဖစ္သည္။ ယခင္က သူ႕ကို Jonah ၏ သား Simon ဟု လူအမ်ားက ေခၚသည္။ သို႔ေသာ္ ေနာက္ပိုင္းတြင္ သခင္ေယရႈက “သင္သည္ ေပတရုျဖစ္၏။ ဤေက်ာက္ေပၚမွာ ငါ့အသင္းကို ငါတည္ေဆာက္မည္။” (မသဲ ၁၆း၁၈) ဟု ဆိုသည္။

ေပတရုသည္ အရြယ္ေရာက္လာေသာ အခ်ိန္တြင္ ညီျဖစ္သူ Andrew ႏွင့္အတူ ဇာတိခ်က္ေၾကြရာအရပ္ ႏွင့္ မနီးမေ၀း တြင္ ရွိေသာ ကေပရေနာင္ ရြာသို႔ ေျပာင္းေရြ႕ ေနထိုင္ၿပီး Zebedee ၏ သားႏွစ္ေယာက္ျဖစ္ေသာ James ႏွင့္ John တို႔ ညီအစ္ကိုႏွင့္ အတူ လက္တြဲကာ အလုပ္လုပ္သည္။ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ သူငယ္ခ်င္း ၄ ေယာက္စလံုးကို သခင္ေယရႈက ေနာက္လိုက္ တမန္ေတာ္မ်ား အျဖစ္ေရြးခ်ယ္ေခၚယူခဲ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ သခင္ေယရႈ သည္ သူ၏ သာသနာ ဌါနခ်ဳပ္အျဖစ္ ကေပရေနာင္ ၿမိဳ႕ကို အသံုးျပဳသည္ဟု ဆိုၾကသည္။

တစ္ခုေသာေန႔ရက္တြင္ သခင္ေယရႈသည္ ထိုအရပ္ေဒသတ၀ိုက္တြင္ လွည့္လည္ ေဟာၾကားစဥ္ တံငွါေလွ တစ္စီးကို ေတြ႕ရာ မ်ားျပားလြန္းေသာ ကမ္းေျခရွိ လူအုပ္ႀကီးကို ေဟာၾကားရန္ ထိုေလွကေလးကို တရားေဟာစင္ျမင့္ သဖြယ္ အသံုးၿပဳခြင့္ေပးရန္ ပိုင္ရွင္အား ေတာင္းသည္။ ထိုေလွငယ္ကေလး၏ ပိုင္ရွင္သည္ ေပတရုျဖစ္ၿပီး၊ အကူအညီ ေပးရန္သေဘာတူသည္။ ေဟာၾကားျခင္းၿပီးေသာအခါ ေယရႈ က ေလွရွင္ ေပတရုအား ကမ္းမွ အနီးငယ္ ခြါရန္ ႏွင့္ ပိုက္ကို ေရထဲခ်ရန္ေျပာသည္။

ေပတရုက မေန႔ည တစ္ညလံုး ပိုက္ခ် ကာ ငါးဖမ္းခဲ့ေၾကာင္း တစ္ေကာင္မွ် မရေၾကာင္း သို႔ေသာ္ အမိန္႔ေတာ္ရွိလွ်င္ ငါးဖမ္းပိုက္ကြန္ကို ယခုျပန္ခ်ပါမည္ (လု ၅း၅) ျပန္ေျဖသည္။ ငါးဖမ္းပိုက္ကြန္ကို ခ်ၾကည့္ရာ မိမိ တစ္ေယာက္တည္း ဆြဲမတင္ႏိုင္ေလာက္ေအာင္ ငါးမ်ားစြာ ဖမ္းမိ္သျဖင့္ ကမ္းေျခတြင္ ရွိေသာ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ မ်ားကို ေအာ္ဟစ္ကာ အကူအညီေတာင္းယူရသည္။

ပိုက္ကြန္တြင္ မိေသာ ငါးအားလံုး ေလွေပၚေရာက္ၿပီးေနာက္ ေပတရုက ေယရႈအား မိမိသည္ အျပစ္ႀကီးသူ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အေ၀းသို႔ ထြက္ခြါရန္ ေတာင္းပန္သည္။ သို႔ေသာ္ေယရႈက “မေၾကာက္ပါနဲ႕၊ သင္သည္ ယေန႔က စၿပီး လူကို မွ်ားေသာ တံငွါျဖစ္မည္” (လု ၅း၈-၁၀) ဟု မိန္႔သည္။ ကမ္းေျခသို႔ ေလွ ဆိုက္ဆိုက္ျခင္း လူးလြန္႔ခုန္ဆြေနဆဲ ငါးအျပည့္ တင္ေဆာင္သည့္ ေလွကို လံုး၀ပစ္ထားခဲ့ၿပီး သခင္ေယရႈ သြားေလရာရာ ေနာက္သို႔လိုက္သည္။

ေရေပၚတြင္လမ္းေလွ်ာက္ျခင္း
ယာကုပ္ (James) ေယာဟန္(John) ႏွင့္ ေပတရု တို႔သည္ သခင္ေယရႈ ၏ အရင္းႏွီးဆံုး မိတ္ေဆြ ၃ ေယာက္ ျဖစ္လာသည္။ သခင္ေယရႈ ျပဳေသာ အ့ံဖြယ္အမႈအရာမ်ားျဖစ္သည့္ အမ်ဳိးသမီးငယ္ေလး တစ္ေယာက္ကို ေသရာမွ အသက္ျပန္ရွင္ေစျခင္း၊ ဧလိယ ႏွင့္ ေမာေရွ တို႔၏ ၀ိညဥ္ ႏွင့္ေတြ႕ဆံုျခင္း အျဖစ္အပ်က္ မ်ားကို ျပန္လည္ ေ၀ငွသက္ေသခံ ေသာသူ သည္လည္း ဤ ၃ ေယာက္သာ ျဖစ္သည္။

ေနာက္ပိုင္းတြင္ ေပတရုသည္ ေနာက္လိုက္တမန္ေတာ္ ၁၂ ပါးကို အဓိကဦးေဆာင္သူ အခရာ က်သူ ျဖစ္လာသည္။ ဓမၼသစ္က်မ္း တြင္ တမန္ေတာ္ ၁၂ ပါး၏ အမည္ကို ေဖာ္ျပတိုင္း ေပတရု ၏ နာမည္ျဖင့္ စသည္။ ေလျပင္းမုန္တိုင္း တိုက္ခတ္ေသာ နံနက္ ၃ နာရီခန္႔ အခ်ိန္တြင္ ျပဳေသာ ပီတာ၏ အမႈအားျဖင့္ သူ၏ ဦးေဆာင္မႈ အခန္းက႑ကိုထင္ထင္ရွားရွား ေတြ႕ျမင္ႏိုင္သည္။ ေယရႈက ေနာက္လိုက္ တမန္ေတာ္မ်ား အား ဂါလိလဲ အိုင္၏ အျခားတဖက္ကမ္းသို႔ လႊတ္လိုက္စဥ္၊ ေလျပင္းမုန္တိုင္း တိုက္ခတ္သည္။ သခင္ေယရႈ ကအိုင္ေပၚတြင္ လမ္းေလွ်ာက္ၿပီး လိုက္လာသည္။ တမန္ေတာ္မ်ားက သခင္ေယရႈကို ျမင္ေသာအခါ သေစသူရဲ ျဖစ္သည္ ဟု ထင္ကာတုန္လႈပ္ၾကသည္။ သို႔ေသာ္ သခင္ေယရႈ က မေၾကာက္ၾကရန္ သူျဖစ္ေၾကာင္းေျပာသည္။

ေပတရုကလည္း၊ သခင္ကိုယ္ေတာ္မွန္လွ်င္အကြၽႏ္ုပ္သည္ ကိုယ္ေတာ္ထံသို႔ေရေပၚမွာ လာရမည္အေၾကာင္း မိန္႔ေတာ္မူပါဟု ေတာင္းေလွ်ာက္သည္ (မသဲ ၁၄း၂၈)။ ေပတရု လည္း သခင္ေယရႈ ႏွင့္ အတူ ေရေပၚမွာ လမ္းေလွ်ာက္သည္။ သူ၏ အျမင္အာရံုကို သခင္ေယရႈ ထံမွ လႊဲလိုက္မိေသာ အခ်ိန္တြင္ ႏွစ္လုနီးပါး ျဖစ္သည္။

ကားစင္တင္သတ္ျခင္းအမႈကို တားဆီးရန္က်ဳိးစားျခင္း
သခင္ေယရႈအား ကားတိုင္တြင္ အသတ္ မခံရေလေအာင္ ေပတရုသည္ အနည္းဆံုး ၂ ႀကိမ္တိုင္ေအာင္ က်ဴိးစားခဲ့သည္။ ပထမအႀကိမ္သည္ သခင္ေယရႈအား အသက္ရွင္ေတာ္မူေသာ ဘုရားသခင္၏ သားေတာ္ ေမရွိယအမွန္ ျဖစ္ေတာ္မူသည္ဟု ေၾကြးေၾကာ္ၿပီး မၾကာမျမင့္ခ်ိန္ တြင္ျဖစ္သည္။ သခင္ေယရႈက မၾကာခင္ သူ အဖမ္းအဆီးခံရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း အတိအလင္းေျပာသည္။ အဖမ္းခံရမည့္ အေၾကာင္း သူေျပာေနၾက ပံုဥပမာ သံုးသည့္ ပံုစံျဖင့္ သြယ္၀ိုက္ ေျပာျခင္းမဟုတ္ဘဲ ဒဲ့ဒိုး၊ အျဖစ္ကို အျဖစ္အတိုင္းေျပာျခင္းျဖစ္သည္။ ထိုေခတ္ ထိုအခ်ိန္အခါတြင္ ဂ်ဴးလူမ်ဳိးတို႔က ေမရွိယ သည္ ဂ်ဴးႏိုင္ငံေတာ္ကို ျပန္လည္တည္ေထာင္မည္ျဖစ္ၿပီး ဒါ၀ိဒ္မင္းႀကီး လက္ထက္ ကဲ့သို႔ ႀကီးက်ယ္ ခန္းနားေသာ ေခတ္ကို ျပန္ေရာက္မည္ဟု ယံုၾကည္ၾကသည္ နည္းတူ၊ ေပတရု၏ ႏွလံုးသားတြင္လည္း ထင္ေယာင္စြဲမွတ္ခဲ့ပံုရသည္။
“ထိုအခါ ေပတရုသည္ ကိုယ္ေတာ္ကို မိမိႏွင့္အတူေခၚ၍၊ သခင္ကိုယ္ေတာ္၌ ဤသို႔မျဖစ္ပါေစႏွင့္။ ဤအမႈသည္ ကိုယ္ေတာ္၌ မေရာက္ရာဟု ျပစ္တင္ေသာ စကားကို ေလွ်ာက္ေသာ္” (မသဲ ၁၆း၂၂-၂၃) သခင္ေယရႈက “အခ်င္းရန္သူ၊ ငါ့ေနာက္သို႔ ဆုတ္ေလာ့။ သင္သည္ ငါတိုက္မိ၍ လဲစရာအေၾကာင္းျဖစ္၏။” ဟု ရန္သူ ဟူေသာ အသံုးအႏႈံးျဖင့္ ျပန္ေျဖသည္။

ေပတရု သည္ ကိုယ္ထိလက္ေရာက္ က်ဴ း လြန္ျခင္းအားျဖင့္ ဒုတိေျမာက္ က်ဴ ိးစားသည္ ဗိမၼန္ေတာ္ အေစာင့္ တပ္သား မ်ားက ေဂသေရွမန္ ဥယ်ဥ္တြင္ သခင္ေယရႈကို ဖမ္းဆီးရန္ ေရာက္လာစဥ္ ေပတရု က Malchus ကို ဓါးျဖင့္ တိုက္ခိုက္သျဖင့္ ညာဖက္ နားရြက္ျပတ္သြားသည္ (ေယာ ၁၈း၁၀)။ ေယရႈ ကေပတရုအား ဓါးကို သိမ္းရန္ အမိန္႔ေပးၿပီး Malchus ၏ ျပတ္ထြက္သြားေသာ ညာဖက္ နားရြက္ကို နဂို အေကာင္းပကတိအတိုင္း ျပန္ျဖစ္ေစသည္။

သို႔ေသာ္ မၾကာမီသူ၏ သတၲိေသြးမ်ား ၾကက္ေပ်ာက္ ငွက္ေပ်ာက္ ေပ်ာက္ကုန္သည္။ သူ႔ကို ေယရႈ ႏွင့္ အတူသြားလာသည္ ဟု မွတ္မိသူ ၃ ေယာက္ထံ သူသည္ ေယရႈ ကို ျမင္ပင္ မျမင္ဖူးေၾကာင္း နံက္ယံ ၾကက္ မတြန္ခင္ သံုးႀကိမ္တိုင္ေအာင္ လိမ္လည္ကာ သခင္ေယရႈကို ၿငင္းပယ္ခဲ့သည္။ ဤ အတိုင္းျဖစ္ပ်က္မည့္ အေၾကာင္း သခင္ေယရႈ ႏွင့္ တမန္ေတာ္မ်ား၏ ေနာက္ဆံုးအႀကိမ္အျဖစ္ ညစာ အတူတကြ စားသံုးစဥ္တြင္ သခင္ေယရႈ ႀကိဳတင္ မိန္႔မွာခဲ့သည္ကို ရုတ္တရက္စိတ္တြင္ ေပၚသျဖင့္ ေပတရု ရိႈက္ႀကီးတငင္ ငိုယိုကာ အေ၀းသို႔ ေျပးထြက္သြားသည္။

အသင္းေတာ္ကိုတည္ေထာင္သူ
သခင္ေယရႈ ၏ရွင္ျပန္ထေျမာက္ျခင္း ကိုျမင္ေတြ႕ေသာေပတရု၏ စိတ္တြင္ ေသျခင္းတရား ဟူသည္ လူ႔ဘ၀ လူသားတို႔အတြက္ အဆံုးသတ္ မဟုတ္ ဆိုသည့္ ယံုၾကည္ျခင္းကို ခိုင္မာေစသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ သခင္ေယရႈ ကားတိုင္တင္ျခင္းခံရၿပီး ေနာက္ တစ္ခုေသာ ေႏြဦးရာသီ တြင္ျပဳလုပ္သည့္ ပင္ေတၲကုေတ ပြဲေန႔တြင္ သခင္ေယရႈ အေၾကာင္းကို ရဲရဲ၀န္႔၀န္႔ သက္ေသခံ ေဟာေျပာသည္။ သခင္ေယရႈ ကို ကားတိုင္တင္ သတ္ရန္ တညီတညြတ္တိုက္တြန္းေအာ္ဟစ္ခဲ့ေသာ ေဂ်ရုရွလင္ ၿမိဳ႕သူၿမိဳ႕သားမ်ား၏ ေရွ႕၊ ေဂ်ရုရွလင္ၿမိဳ႕လယ္တြင္ ေဟာေျပာျခင္းျဖစ္သည္။ သူ၏ ရဲရဲ၀န္႔၀န္႔ ေဟာၾကားမႈေၾကာင့္ ထိုေန႔တြင္ လူ ၃၀၀၀ ခန္႔က သခင္ေယရႈ ေသျခင္းကို ေအာင္ႏိုင္ၿပီး ရွင္ျပန္ထေျမာက္ၿပီ ဟု ယံုၾကည္လာသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ သခင္ေယရႈ က “ဤေက်ာက္ေပၚမွာ ငါ့အသင္းကို ငါတည္ေဆာက္မည္။” ဟု ေရွးမဆြက ႀကိဳတင္ မိန္႔ေတာ္မူခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေပမည္။

ေျပာင္းလဲလာသည့္ ဤ ၃၀၀၀ ခန္႔ လူအင္အားျဖင့္ အမာခံ အစျပဳၿပီး ဂ်ဴးဘာသာေရး အဖြဲ႕မွ ကြဲထြက္သြားေသာ ေမရိွယေနာက္လိုက္ ဂ်ဴးးဘာသာေရးအသင္းေတာ္ (Mesianic branch of the Jewish faith) သေႏၶတည္ ျဖစ္ေပၚလာသည္။ အရင္က ဂ်ဴ းဘာသာေရး က်င့္ထံုးမ်ားကို တေ၀မတိမ္း ဆက္လက္ လိုက္နာသည့္ ဖာေရရွဲ ဂ်ဴ း မ်ားရွိခဲ့သည္၊ ေသျခင္းသည္ လူ႔ဘ၀၏ နိဂံုးျဖစ္သည္၊ ေသျခင္း၏ ေနာက္ပိုင္း ဘာမွ် မရွိေတာ့ ဟု ယံုၾကည္သည့္ ဇဒၵဴကဲ ဂ်ဴ းဘာသာ လည္း ရွိသည္။ ယခုတြင္မူ သခင္ေယရႈသည္ ေသျခင္းကို ေအာင္ႏိုင္ေသာ ေမရွိယ ျဖစ္သည္ဟု ယံုၾကည္ေသာ ခရစ္ယာန္ ဂ်ဴ း ယံုၾကည္သူ အသင္းေတာ္၊ အဖြဲ႕ တခုေမြးဖြါးလာျခင္းျဖစ္သည္။ လူသမိုင္းတြင္ ပထမဦးဆံုးေသာ ခရစ္ယာန္အသင္းေတာ္ ေမြးဖြါးျခင္းျဖစ္သည္။

ေပတရု၏ စိတ္တြင္ ဂ်ဴ းလူမ်ဳိး မဟုတ္ေသာ အျခား လူမ်ဳိးမ်ားသည္လည္း သခင္ေယရႈ ႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာ သတင္းေကာင္းကို ကို ၾကားသိသင့္သည္ ဟု ယံုၾကည္သည္။ လူသားတို႔ စားရန္ မသန္႔ရွင္း မစင္ၾကယ္ေသာ တိရိစာၦန္ ဟူ၍ မရွိ ေၾကာင္း ဘုရားသခင္ သူ႔ကို ရူပါယံု ျမင္မက္ေစသည္။ ဂ်ဴးလူမ်ဳိးတို႔၏ ယံုၾကည္ျခင္းတြင္ မသန္႔ရွင္း မစင္ၾကယ္ေသာ၊ စားရန္ မသင့္ေသာ တိရိစာၦန္ မ်ားႏွင့္ တန္းတူ ထားေသာ၊ တပါး အမ်ဳိးသားျဖစ္သည့္ ေရာမစစ္ဗိုလ္ခ်ဴပ္ ေကာေနလိ ၏ ေနအိမ္ ကိုေပတရု သြားသည္။ သခင္ေယရႈ က ေျမႀကီးစြန္းတိုင္ေအာင္၊ တနည္းအားျဖင့္ လူမ်ဴိးအားလံုးတို႔အား သတင္းေကာင္း ေ၀ငွရန္ မွာၾကားခဲ့သည္ကို ေပတရု ေသေသခ်ာခ်ာ၊ ဦးလည္မသုန္ နားလည္သေဘာေပါက္ခဲ့သည္။ ေပတရု တည္ေသာ ပထမဦးဆံုး ခရစ္ယာန္အသင္းေတာ္၏ ပထမဦးဆံုးေသာ တပါးအမ်ဳိးသား အသင္းသားအျဖစ္ ေရာမစစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေကာေနလိ ႏွင့္ မိသားစု ၀င္ေရာက္လာသည္။ ေကာေနလိ ႏွင့္ မိသားစုသည္ ဤ ကနဦး အသင္းေတာ္ ႏွင့္ အတူ အမႈေတာ္ျမတ္၌ ရြတ္ရြတ္ခၽြံခၽြံ ပါ၀င္ဆက္ကပ္ခဲ့ၾကသည္။

အသင္းသား မ်ားအားလံုး ဂ်ဴး ဘာသာေရး က်င့္ထံုးႏွင့္ အညီ အေရဖ်ားလွီးျခင္း လုပ္သင့္ မလုပ္သင့္ ေဂ်ရုရွလင္ ၿမိဳ႕တြင္ျပဳလုပ္သည့္ သခင္ေယရႈ၏ ညီ James ဦးေဆာင္ေသာ ကြန္ဖရင့္ စည္းေ၀းပြဲတြင္ ျငင္းခံု တိုင္ပင္ၾကစဥ္ ေပတရု က ဂ်ဴးလူမ်ဳိး မဟုတ္ေသာ အျခားတပါးေသာ လူမ်ဴိးမ်ား အား အေရဖ်ားလွီးျခင္း အတင္းအၾကပ္ မလုပ္ေစသင့္ေၾကာင္း ေျဖာင္းဖ် ႏိုင္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ဤ ျပႆနာ အေပၚအျငင္းအခံု ျဖစ္ျခင္းအမႈ သည္ ကာလၾကာရွည္ ဆက္လက္ျဖစ္ေပၚေနခဲ့သည္။

ဤ ကနဦးခရစ္ယာန္ အသင္းေတာ္၏ ကိုးကြယ္ ၀တ္ျပဳျခင္း အစည္းအေ၀း မ်ားကို စေနေန႔တိုင္း ဂ်ဴးဘုရားေက်ာင္း (synagogue) တြင္ျပဳလုပ္ၿပီး တနဂၤေႏြ ေန႔တိုင္း အသင္းသားမ်ား၏ ေနအိမ္ တြင္ ျပဳလုပ္သည္။ သို႔ေသာ္ ေနာင္ႏွစ္မ်ားစြာ ၾကာလာေသာ အခါ ဂ်ဴးဘုရားေက်ာင္း (synagogue) တြင္ ဂ်ဴးခရစ္ယာန္မ်ား ၀တ္ျပဳကိုးကြယ္ခြင့္ တားျမစ္ပိတ္ပင္ျခင္းခံရသည္။

ေပတရု၏ ဘ၀နိဂံုး
သမၼာက်မ္းစာ တြင္ ေပတရု ၏ေနာက္ဆံုးေသာ ေန႔ရက္မ်ား အေၾကာင္းကို တိတိက်က် ေဖာ္ျပေရးသားထား ျခင္းမရွိပါ၊ သို႔ေသာ္ သဲလြန္စ အရိပ္အျမြက္ ေတာ့ ထားခဲ့ပါသည္။ “ငါအမွန္အကန္ဆိုသည္ကား၊ သင္သည္ ပ်ိဳေသာအသက္ရွိစဥ္ ကိုယ္ကို ကိုယ္ပတ္စည္း၍ အလိုရွိရာအရပ္ရပ္သို႔ သြားလာတတ္၏။ သင္သည္ အိုေသာအခါ လက္ႏွစ္ဖက္ကို ဆန္႔ၿပီးလွ်င္၊ သူတပါးသည္ သင့္ကိုပတ္စည္း၍ သင္အလိုမရွိရာအရပ္သို႔ ယူသြားလိမ့္မည္ဟု မိန္႔ေတာ္မူ၏။ ထိုသို႔မိန္႔ေတာ္မူေသာ္၊ အဘယ္သို႔ေသာေသျခင္းအားျဖင့္ ေပတရုသည္ ဘုရားသခင္၏ ဘုန္းေတာ္ကို ထင္ရွားေစမည္အရိပ္ကို ေပးေတာ္မူ၏ . . .” (ေယာ ၂၁း၁၈-၁၉) ေပတရု၏ ဘ၀ နိဂံုးတြင္ ဘုရားသခင္၏ ဘုန္းေတာ္ကို ထင္ရွားေစမည္ ဟု သခင္ေယရႈ ႀကိဳတင္ မိန္႔မွာခဲ့သည္။

ထိုေခတ္ ထိုအခါတြင္ ေရးသားခဲ့ေသာ ခရစ္ယာန္ စာေရးဆရာ အေျမာက္အမ်ားက ေပတရုသည္ ေရာမၿမိဳ႕တြင္ ကားတိုင္တင္သတ္ျခင္း ခံရသည္ဟု ေရးသားၾကသည္။ ေအဒီ ၂၀၀ ပတ္၀န္းက်င္ခန္႔တြင္ ေပၚထြန္းခဲ့သည့္ ခရစ္ယာန္စာေရးဆရာ Eusebius က ေပတရု ႏွင့္ ေပါလု တို႔သည္ ၄င္းတို႔၏ အသက္ ၆၀ ေက်ာ္ ပတ္၀န္းက်င္ခန္႔ ရွိသည့္ အခ်ိန္၊ ေဂ်ရုရွလင္ ခရစ္ယာန္ အသင္းေတာ္ကို ဦးေဆာင္ေသာ  ေယရႈခရစ္ေတာ္၏ညီ James အား ဂ်ဴးလူမ်ဳိးမ်ားက သတ္ျဖတ္ခဲ့ေသာ အခ်ိန္ခန္႔တြင္ပင္၊ ေရာမၿမိဳ႕တြင္ ေသသည္ ဟု ေရးသားသည္။

ေအဒီ ၆၄ ခုႏွစ္ ဂ်ဳလိုင္လ (၁၉) ရက္ေန႔တြင္ လူဦးေရ ႏွစ္သန္း ခန္႔ရွိေသာ ေရာမၿမိဳ႕ မီးအႀကီးအက်ယ္ ေလာင္ရာ ေျခာက္ရက္ ၾကာမွ မီးညြန္႔ ႀကိဳးခဲ့ ေသာ္လည္း ေနာက္ထပ္ သံုးႀကိမ္တိုင္ ျပန္ေလာင္သျဖင့္ ေရာမၿမိဳ႕ ၏ သံုးပံုႏွစ္ပံု ပ်က္ဆီးသြားခဲ့သည္။ ဆီးနိတ္လႊတ္ေတာ္ ႏွင့္ မေျပမလည္ ျဖစ္သျဖင့္ ေနရိုး (Nero) ဘုရင္က ဆီးနိတ္လႊတ္ေတာ္ တစ္ခုလံုး ပ်က္ဆီးသြားရန္ တိတ္တဆိတ္ မီးရိႈ႕ဖ်က္ဆီးခုိုင္းသည္ ဟု သမိုင္းပညာရွင္ အေတာ္မ်ားမ်ားက ယူဆသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ေနရိုး ဘုရင္သည္ ထိုအခ်ိန္မတိုင္ခင္ကေလးတြင္ အေ၀းတေနရာရွိ အပန္းေျဖစခန္းတစ္ခု သို႔ေရာက္ေနေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။

သို႔ေသာ္ ေနရိုး Peter 1ဘုရင္က ဂ်ဴးးခရစ္ယာန္မ်ား ေၾကာင့္ျဖစ္သည္ဟု စြတ္စြဲ ၿပီး ဂ်ဴးခရစ္ယာန္ မ်ားကို ဖမ္းၿပီး ကားတိုင္တင္သတ္ျခင္း၊ ၿခေသၤ့စာ အျဖစ္ေကၽြးျခင္း ႏွင့္ gladiator ေခၚ တိုက္ခိုက္ေရးသမားမ်ားႏွင့္ ပရိတ္သတ္ ေရွ႕တြင္ တိုက္ခိုက္သတ္ျဖတ္ေစျခင္း မ်ားျဖင့္ အႀကီးအက်ယ္ လုပ္ႀကံႏွိမ္နင္းသတ္ျဖတ္သည္။ ညတြင္ ျပဳလုပ္သည့္ လူသတ္ပြဲ မ်ားတြင္ ခရစ္ယာန္မ်ားကို တိုင္တြင္ ခ်ည္ေႏွာင္ၿပီး ဆီႏွင့္ေလာင္းကာ ပရိတ္သတ္ က လူသတ္ပြဲကို ၾကည့္ရန္ အလင္းေရာင္ အျဖစ္ မီးရႈးမီးတိုင္အျဖစ္ ရႈိ႕ကာ ႏွိပ္စက္ သတ္ျဖတ္သည္။ ထိုေခတ္ထိုအခ်ိန္တြင္ ေပတရုလည္း အသတ္ခံခဲ့ရသည္ဟု ပညာရွင္မ်ားက ယူဆသည္။

ေအဒီ ၂၀၀ ပတ္၀န္းက်င္ခန္႔က ခရစ္ယာန္သီေအာ္လိုဂ်င္ (Theologian) တစ္ဦးျဖစ္သူ Origen ကမူ၊ ေပတရု သည္ ေရာမၿမိဳ႕၌ သူ ဆႏၵရွိသည့္ အတိုင္း ကားတိုင္ေပၚတြင္ ေဇာက္ထိုး၊ ေျပာင္းျပန္ ကားတိုင္တင္ သတ္ျဖတ္ျခင္း ကို ခံရသည္ ဟုေရးသားသည္။

ေရွးေဟာင္းသုေသသန (Archaeologists) ပညာရွင္ မ်ားက ေရာမၿမိဳ႕ ဗာတီကင္ ေတာင္ကုန္းေပၚတြင္ ေပတရု ေအာက္ေမ့ဘြယ္ရာအျဖစ္ တည္ထားေသာ စိန္႔ပီတာ ဘုရားေက်ာင္း ေအာက္တြင္ ေပတရု ၏ အုတ္ဂူႏွင့္ အႀကြင္းအက်န္ မ်ားဟု ယူဆရေသာ အရိုးမ်ားကို ေတြ႕ရသည္ဟု ၁၉၆၈ ခုႏွစ္ ဂၽြန္လ (၂၆) ရက္ေန႔တြင္ ေၾကၿငာသည္။

ေသာင္းႏိုး (Thawngno)

Ref: Who’s who and Where’s where in the Bible

Peter 4

စိန္႔ပီတာ ဘုရားေက်ာင္း၏ဤ ေနရာေအာက္တဲ့တဲ့တြင္ ေပတရု ၏ အုတ္ဂူကို Archaeologist မ်ားက ေတြ႕ရွိခဲ့သည္