လြန္ခဲ့ေသာလက Dead sea Scroll ႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး “ပင္လယ္ေသမွသက္ေသမ်ား” ဆိုတဲ့အေၾကာင္းအရာကို တခ်ဳိ႕မွတ္မိဦးမွာပါ။ အခု Dead Sea Scroll နဲ႕ပါတ္သက္ၿပီး စိတ္၀င္စားစရာေကာင္းတဲ့အခ်က္အလက္အခ်ိဳ႕ကို တင္ျပလိုပါတယ္။- Dead Sea Scroll ေရွးက်မ္းစာမ်ားကို ပင္လယ္ေသ ၏ အေနာက္ေျမာက္ ကမ္းေျခ ရွိ ဂူေပါင္း ၁၁ ခု၏ အတြင္းမွ ၁၉၄၇ ႏွင့္ ၁၉၅၆ ခုႏွစ္မ်ားအၾကားတြင္ရွာေဖြေတြ႕ရွိသည္။ ထိုေဒသသည္ ေဂ်ရုရွလင္ၿမဳိ႕မွ ၁၃ မိုင္အကြာအေ၀းတြင္ ရွိၿပီး ပင္လယ္ေရမ်က္ႏွာျပင္ေအာက္ ေပ ၁၃၀၀ တြင္ ရွိသည္။ အေဆြးေျမ႕ဆံုးေသာက်မ္းလိပ္မ်ားကို ေတြ႕ရွိရသည့္ ဂူ နံပါတ္အတိုင္း အမည္နံပါတ္ေပးထားသည္။ ေခတ္သစ္ကမာၻ၏ အႀကီးက်ယ္ဆံုးေသာ ေရွးေဟာင္းစာေပ၊ ပုရပိုဒ္ ေတြ႕ရွိမႈ အျဖစ္မွတ္တမ္းတင္ထားသည္။
- ဂူအမွတ္ ၁ ႏွင့္ ၁၁ မွေတြ႕ရွိရသည့္ က်မ္းလိပ္မ်ားသည္ ပ်က္စီး ေဆြးေျမ႕ ယိုယြင္းျခင္းလံုး၀မရွိဘဲ ၁၉၅၂ ခုႏွစ္တြင္ ေတြ႕ရွိသည္။ ဂူအမွတ္ ၄ တြင္ အမ်ားဆံုးေတြ႔ရွိရၿပီး ပုရပိုဒ္က်မ္း ေပါင္း ၅၀၀ ခန္႔၏ အပိုင္းအစ ၁၅၀၀၀ ေက်ာ္ကိုေတြ႔ရွိရသည္။
 |
| Dead sea scroll မ်ားေတြ႕ရွိရာဂူမ်ား |
- ေရွးေဟာင္းသုေတသန ပညာရွင္တို႔၏ေဖာ္ထုတ္ခ်က္အရ ေတြ႔ရွိရသည့္ က်မ္းလိပ္မ်ားႏွင့္ အပိုင္းအစမ်ားအားလံုးတို႔သည္ က်မ္းပုရပိုဒ္ လိပ္ ၈၂၅ မွ ၈၇၀ တို႔၏အပိုင္းအစမ်ားျဖစ္သည္။
- ေတြ႕ရွိရသည့္ ပုရပိုဒ္လိပ္အားလံုးကို အဓိကအမ်ဳိးအစား ၂ မ်ဳိးအျဖစ္ခြဲျခားႏိုင္သည္။ ပထမအမ်ဳိးအစားသည္ သမၼာက်မ္းစာႏွင့္သက္ဆိုင္ေသာ က်မ္းပုရပိုဒ္လိပ္မ်ားျဖစ္ၿပီး၊ ဒုတိယအမ်ဳိးအစားသည္ သမၼာက်မ္းစာႏွင့္ မပတ္သက္ သည့္ ပုရပိုဒ္လိပ္မ်ားျဖစ္သည္။ ေဟဘရူးက်မ္း (Hebrew Canon) (သို႔) ဓမၼေဟာင္းက်မ္းမွ ဧသတာ၀ထၳဳ မွလြဲ၍ က်န္သည့္ က်မ္းအားလံုး တို႔၏ အပိုင္းအစမ်ားကို ေတြ႕ရွိရသည္။
- ေဟရွာယ က်မ္းစာလိပ္ ၁၉ လိပ္၊ တရားေဟာရာက်မ္းလိပ္ ၂၅ လိပ္ ႏွင့္ ဆာလံက်မ္းလိပ္ ၃၀ တို႔ကုိေတြ႕ရွိရသည္။
- ယေန႔အသံုးျပဳေသာ သမၼာက်မ္းစာ (Bible) တြင္ မပါရွိေသာ ေဟယကိမင္းႀကီး၊ ေရယမိ ႏွင့္ ဒံေယလ တို႔၏ ဗ်ာဒိတ္ က်မ္းလိပ္မ်ားကိုလည္း ေတြ႔ရွိရသည္။
- ေတြ႔ရွိရေသာ က်မ္းလိပ္မ်ားထဲမွ ေဟရွာယ က်မ္းလိပ္ကို အျပည့္အစံု မပ်က္မစီးေတြ႔ရွိရၿပီး ပညာရွင္မ်ား၏ တြက္ခ်က္အရာ သက္တမ္း ႏွစ္ ၁၀၀၀ ရွိကာ၊ ျပန္လည္ေတြ႔ရွိရေသာ ဓမၼေဟာင္းက်မ္းလိပ္မ်ား အနက္ သက္တမ္းအရင့္ဆံုးက်မ္းလိပ္ျဖစ္သည္။
- ဒါ၀ိဒ္ဘုရင္ ႏွင့္ ေယာရႈတို႔ကို စပ္ဆိုသည့္ မၾကားဖူး၊ မဖတ္မျမင္ဖူးေသာ ဆာလံက်မ္းမ်ားကိုလည္း ေတြ႔ရွိရသည္။
- သမၼာက်မ္းစာလိပ္ မဟုတ္ေသာ ဓမၼေဟာင္းက်မ္းႏွင့္သက္ဆိုင္သည့္ commentaries မ်ား၊ ဥပေဒက်င့္ထံုးမ်ား၊ လူမႈေရးရာ က်င့္၀တ္နီတိမ်ား၊ စစ္မႈေရးရာနည္းဗ်ဳဟာမ်ား၊ ခ်ီးမြမ္းျခင္းဆာလံသီခ်င္းမ်ား၊ ဓမၼေတးကဗ်ာမ်ား၊ ၀တ္ျပဳကိုးကြယ္ျခင္းဆိုင္ရာက်င့္ထံုးမ်ား ႏွင့္ ပညာေပးက်မ္းလိပ္ မ်ားတို႔ကိုလည္းေတြ႔ရွိရသည္။
- က်မ္းလိပ္အမ်ားစုကို ေဟၿဗဲ ဘာသာစကားျဖင့္ေရးသားထားၿပီး အေရမိ ဘာသာစကားျဖင့္ ေရးေသာ က်မ္းလိပ္ အေျမာက္အမ်ားကိုလည္းေတြ႕ရွိရသည္။ အေရမိ ဘာသာစကားသည္ ခရစ္ေတာ္ မေမြးခင္ ရာစုႏွစ္ ႏွစ္ခုမွ ခရစ္ေတာ္ေမြးဖြားၿပီး ရာစုႏွစ္ႏွစ္ခုွအတြင္း (BC 200 to AD 200 ) ပါလက္စတိုင္း ေဒသတြင္ေနထိုင္သည့္ ဂ်ဴးလူမ်ဳိးတို႔၏ ရံုးသံုးစကား၊ ဘံုစကားျဖစ္သည္။ ဤေတြ႔ရွိရေသာ Dead sea Scrolls မ်ားအားျဖင့္ ေရွး ေဟၿဗဲဘာသာ ႏွင့္ အေရမိ ဘာသာစကားတို႔ကို ျပန္လည္ေလ့လာျခင္းကို မ်ားစြာအေထာက္အကူျဖစ္ေစခဲ့သည္။ ဂရိဘာသာစကားျဖင့္ ေရးသားေသာ က်မ္းလိပ္ အနည္းငယ္ကို လည္းေတြ႕ရွိခဲ့ရသည္။
- AD 66 – 70 အတြင္းျဖစ္ပြါးခဲ့သည့္ နယ္ခ်ဲ႕က်ဴးေက်ာ္လာသည့္ ေရာမစစ္တပ္ကို ေတာ္လွန္ေသာ ဂ်ဴးလူမ်ဳိးတို႔၏ ပထမအႀကိမ္ ေတာ္လွန္ေရးႀကီးအတြင္း ဂ်ဴးစာၾကည့္တိုက္တစ္ခုမွ ဤ က်မ္းပုရပိုဒ္မ်ားကို ဤေက်ာက္ဂူႀကီးမ်ားထဲတြင္ ဖြက္ထားခဲ့ျခင္းျဖစ္မည္ဟု ပညာရွင္တို႔ကယူဆသည္။
- ဤေက်ာက္ဂူႀကီးမ်ားႏွင့္ မလွမ္းမကမ္းတြင္ ဘာသာေရးအဖြဲ႕တစ္ခုေနထိုင္ခဲ့ေသာ ကူမ္ရန္ (Qumran) ၿမိဳ႕ေဟာင္းကို ၁၉၅၀ ခုႏွစ္တြင္ တူးေဖာ္ေတြ႔ရွိရၿပီး Dead sea scroll ပုရပိုဒ္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္မႈရွိမည္ဟု ပညာရွင္မ်ားက ယူဆသည္။
- ဤက်မ္းပုရပိုဒ္အမ်ားစုကို Essences ဟုေခၚေသာ ဘာသာေရးအဖြဲ႕ႀကီးတစ္ခုမွ ဘီစီ ၂၀၀ မွ ေအဒီ/စီအီး ၆၈ အတြင္းေရးသားသည္ဟုယူဆရသည္။ Essences အဖြဲ႕ကို ဓမၼသစ္က်မ္းစာတြင္ ေဖာ္ျပေရးသားျခင္း မရွိေသာ္လည္း ထိုေခတ္ထိုအခါတြင္ ရွိခဲ့သည့္စည္းကမ္းတင္းက်ပ္သည့္ ဘာသာေရးက်င့္ထံုးမ်ားကို လိုက္နာက်င့္သံုးသည့္အဖြဲ႕ျဖစ္ၿပီး “ေျဖာင့္မတ္မွန္ကန္ေသာဆရာ” ဟုအမည္ေပးထားေသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးတစ္ပါးမွ ဦးေဆာင္သည္။ ထိုဘုန္းေတာ္ႀကီးအား ဤအဖြဲ႕ကို ဆန္႔က်င္ေသာ ဘာသာေရး၀ါဒီမ်ားက ေဂ်ရုရွလင္ၿမိဳ႕တြင္သတ္ျဖတ္ခဲ့သည္ဟု ယူဆရသည္။
- ကူမ္ရန္ (Qumran) အဖြဲ႕ကိုဆန္႔က်င္တိုက္ခိုက္သူ၊ ရန္သူ အဖြဲ႕တစ္ဖြဲ႕ရွိၿပီး “Sons of Darkness” ဟုေခၚသည္။ သူတို႔ကို သူတို႔ “Sons of Light” “The poor” ဟုေခၚၿပီး “Members of the Way” ဟုလည္းေခၚသည္။ သန္႔ရွင္းေသာ၀ိညာဥ္ေတာ္သည္ သူတို႔ႏွင့္ အတူရွိသျဖင့္ သူတို႔ကို သူတို႔ “The holy ones” ဟုလည္းေခၚၾကေသးသည္။
- ယုဒ၊ ေလ၀ိ၊ နႆလိ ႏွင့္ ေမာေရွ၏ဖခင္ အာမရံ တို႔၏ ေနာက္ဆံုးေသာ ႏႈတ္ထြက္စကားမ်ားကို ေရးသားသည့္ ပုရပိုဒ္မ်ားကိုလည္းေတြ႕ရသည္။
- စိတ္၀င္စားဖြယ္ေကာင္းေသာ အခ်က္တစ္ခုမွာ စာလိပ္တစ္ခုကို ေၾကးနီျပားျဖင့္ျပဳလုပ္ထားၿပီး ဂူအမွတ္ ၃ တြင္ေတြ႕ရွိခဲ့ရသည္။ ဤအလိပ္တြင္ အစၥေရးလ္ ႏိုင္ငံတ၀ွမ္းလံုးရွိ ပုန္းခိုရာလွဴိ႕၀ွက္ေျမေအာက္လိႈဏ္ဂူ ၆၄ ခု တို႔ကို မွတ္တမ္းတင္ထားၿပီး ေဂ်ရုရွလင္ ဗိမၼာန္ေတာ္မွ ေရႊ၊ ေငြ၊ အေမြးအႀကိဳင္နံ႕သာမ်ား ႏွင့္ က်မ္းဂန္ မ်ားကိုဖြက္ထားသည့္ ေနရာမ်ားျဖစ္မည္ဟု ပညာရွင္မ်ားက ယူဆသည္။
- ဂူအမွတ္ ၁၁ တြင္ေတြ႕ရွိခဲ့ရသည့္ ဗိမၼာန္ေတာ္တြင္အသံုးျပဳသည့္ က်မ္းလိပ္သည္ အရွည္ဆံုးျဖစ္ၿပီး ယေန႔ ေတြ႔ရွိခ်ိန္တြင္ ၂၆.၇ ေပ အရွည္ရွိသည္။ မပ်က္မဆီးသည့္ မူလအတိုင္းအတာမွာ ၂၈ ေပ ခန္႔ရွိမည္ဟု ခန္႔မွန္းရသည္။
- ယေန႔အသံုးျပဳသည့္ သမၼာက်မ္းစာမ်ားတြင္ မပါ၀င္သည့္ ဧေနာက္၊ အာၿဗဟံ ႏွင့္ ေနာဧ တို႔၏ အခ်ဳိ႕ေသာ ဘ၀အစိတ္အပိုင္းမ်ားတို႔ကိုလည္းေတြ႕ရွိရသည္။ အာၿဗဟံ ၏အေၾကာင္းတြင္ သူ၏သား ဣဇာက္ အားျဖင့္ ယာဇ္ပူေဇာ္ျခင္းျပဳလုပ္ရန္ ဘုရားသခင္က အဘယ့္ေၾကာင့္ ခိုင္းေစခဲ့သည္ကို ရွင္းျပထားသည့္ က်မ္းလိပ္မ်ား ကိုလည္းေတြ႕ရွိရသည္။
- က်မ္းလိပ္အမ်ားစုကို သားေရးျပားမ်ားျဖင့္ျပဳလုပ္ထားၿပီး၊ အခ်ဳိ႕ကို ေပပုရပိုဒ္မ်ားျဖင့္ ျပဳလုပ္ကာ၊ ေၾကးနီျဖင့္ ျပဳလုပ္သည့္ က်မ္းလိပ္လည္းတစ္ခုရွိသည္။ ကာဗြန္ျဖင့္ ျပဳလုပ္ေသာ မင္ကိုအသံုးျပဳၿပီး ညာဖက္မွ ဘယ္ဖက္သို႔ ေရးသည့္စနစ္ျဖင့္ေရးသားသည္။
- အခ်ဳိ႕ေသာ က်မ္းလိပ္မ်ားကို ၁၉၅၄ ခုႏွစ္တြင္ Wall Street Journal တြင္ ေအာက္ပါအတိုင္း ေၾကာ္ျငာၿပီး ေရာင္းခ်ခဲ့ၾကသည္။ “The Four Dead Sea Scrolls: Biblical manuscripts dating back to at least 200 BC are for sale. This would be an ideal gift to an educational or religious institution by an individual or group. Box F206.”
- ကူမ္ရန္ Qumran အဖြဲ႕သည္ သခင္ေယရႈ သက္ေတာ္ထင္ရွားစဥ္အခ်ိန္တြင္ ရွိခဲ့ၿပီးျဖစ္ေသာ္လည္း dead sea scroll မ်ားတြင္ သခင္ေယရႈ ၏သက္ေတာ္စဥ္ႏွင့္ တမန္ေတာ္ ၁၂ ပါးတို႔ အေၾကာင္းကိုေရးသားေဖာ္ျပသည့္ က်မ္းလိပ္မရွိပါ။
- ဂူအမွတ္ ၁ ႏွင့္ ၁၁ တြင္မပ်က္မစီးေတြ႕ရေသာ က်မ္းလိပ္မ်ားကို ၁၉၅၀ ႏွစ္လြန္မ်ားတြင္ျပန္လည္ပံုႏွိပ္ၿပီး ယေန႔ ေဂ်ရုရွလင္ၿမိဳ႕၏ Shrine of the Book ျပတိုက္တြင္ ထားရွိသည္။
- ၁၉၅၀ ႏွစ္လြန္ကာလမ်ားတြင္ ဂူအမွတ္ ၄ မွရရွိေသာ ၄၀ % ခန္႔ေသာ စာလိပ္မ်ားသည္ အလြန္ေဆြးေျမ႕ၾကသျဖင့္ ၾကည့္ရႈေလ့လာရန္မျဖစ္ႏိုင္ခဲ့ပါ။ နည္းပညာ တိုးတက္ေျပာင္းလည္းလာမႈမ်ားေၾကာင့္ ၁၉၉၁ ခုႏွစ္ေရာက္မွ Biblical Archaeological Society မွ အားလံုးကို ဓါတ္ပံုမွတ္တမ္းတင္ႏိုင္ခဲ့သည္။
- Dead sea scroll စာလိပ္မ်ားသည္ ဂ်ဴးႏွင့္ ခရစ္ယာန္ဘာသာေရး ႏွင့္သက္ဆိုင္သည့္ အခ်က္အလက္မ်ားစြာတို႔ကို ျပန္လည္ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္သည့္ အလြန္အေရးပါေသာ အရာမ်ားျဖစ္ပါသည္။
ေသာင္းႏိုး။
မွတ္ခ်က္ ။ ေအာက္ပါ ၀က္ဘ္ဆိုက္ မ်ားမွစုစည္းကိုးကားတင္ျပပါသည္။